Η συζήτηση με τα παιδιά προσχολικής ηλικίας για τον θάνατο και τη διαχείριση της απώλειας και του πένθους είναι ένα ζήτημα το οποίο προβληματίζει πολλούς γονείς και εκπαιδευτικούς.

Μπορεί πολλοί να θεωρούν ταμπού μια τέτοια συζήτηση, αλλά η απώλεια είναι μέρος της ζωής ενός παιδιού, καθώς μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπο με τον θάνατο του παππού και της γιαγιάς ή με τον θάνατο ενός κατοικίδιου ζώου.

«Συνήθως τα ίδια τα παιδιά μιλάνε για τον θάνατο, ήδη από την ηλικία των 3-5 ετών. Εμείς θα πρέπει να τους δώσουμε σαφείς πληροφορίες, συνήθως με αφορμή κάποιο νεκρό ζώο, ένα έντομο, μία πεταλούδα, όπου εξηγούμε ότι δεν κινείται και ότι δεν πρόκειται να επιστρέψει. Υπάρχουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες για την ευαισθητοποίηση των παιδιών σε ζητήματα απώλειας και πένθους, ασκήσεις ειδικές, ώστε να βοηθήσουμε τα παιδιά να καταλάβουν τι χρειάζονται όταν νιώθουν άσχημα, να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, να τα υποστηρίξουμε στο πώς αποχαιρετούμε ένα πρόσωπο ή ένα ζωάκι και όλα τα παιδιά να καταλάβουν πώς μπορούν να επικοινωνούν τη συμπόνοια και συμπάθεια» ανέφερε στο ΑΠΕ η Τάνια Αναγνωστοπούλου, κλινική ψυχολόγος στο Ινστιτούτο Ψυχολογίας και Υγείας.

«Το παιδί χρειάζεται να μιλήσει, να εκφραστεί. Ό,τι μένει χωρίς να συζητηθεί, στην ενήλικη ζωή δημιουργεί πάρα πολλά συμπτώματα. Όταν κουκουλώνουμε το πένθος και λέμε π.χ. το παιδί στο σχολείο πάει καλά, πρέπει να γνωρίζουμε ότι μέσα του το παιδί δεν νιώθει καλά», εξηγεί.

Πολύ συχνά τα παιδιά έχουν δυσκολία να μιλήσουν στους οικείους τους, σύμφωνα με την δρα Αναγνωστοπούλου, όταν η απώλεια είναι ανθρώπινη και στο οικογενειακό περιβάλλον.

«Εκεί, το σχολείο είναι καταφύγιο για το παιδί, εκεί νιώθει ανακούφιση και ασφάλεια, επειδή υπάρχει μία ρουτίνα γνώριμη. Ο εκπαιδευτικός οφείλει να το πλησιάσει, να του πει «γνωρίζω ότι συνέβη κάτι πολύ δύσκολο στην οικογένειά σου και είμαι εδώ για ό,τι χρειάζεσαι». Το παιδί να νιώσει ότι υπάρχει άνθρωπος για να μιλήσει. Και από εκεί και πέρα να του δώσει το χώρο να το κάνει, όποτε είναι έτοιμο», αναφέρει, υπογραμμίζοντας τη σημασία της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, ώστε να μη φοβούνται να μιλάνε γι’ αυτά τα θέματα στα νήπια, να μη φοβούνται ότι μπορεί να πληγώσουν κάποιο παιδί και να μπορούν να διαχειριστούν τις πιο δύσκολες καταστάσεις.

Τι πρέπει να αποφεύγετε

Ωστόσο υπάρχει κίνδυνος για λάθη και εκφράσεις που δεν θα το βοηθήσουν, όπως για παράδειγμα να του λέμε ότι «εντάξει είσαι, έχεις τόσους πολλούς ανθρώπους δίπλα σου που σ’ αγαπούν«. Δεν πρέπει, επίσης, να λέμε «τώρα είσαι μεγάλο παιδί και πρέπει να στηρίξεις τους άλλους στην οικογένεια», γιατί το παιδί πρέπει να παραμείνει παιδί, όπως εξηγεί η ψυχολόγος.

Σημειώνεται πως η δρ. Αναγνωστοπούλου θα πραγματοποιήσει ομιλία, με θέμα «Πώς μιλάμε στα παιδιά για την απώλεια και το πένθος» σε ημερίδα, με τίτλο «Απώλεια και πένθος στη σχολική τάξη: ο ρόλος του/της εκπαιδευτικού», που διοργανώνουν την Κυριακή, 20 Νοεμβρίου 2016 (10.00-14.30, στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας) η Έδρα UNESCO Διαπολιτισμικής Πολιτικής για μία Δραστήρια και Αλληλέγγυα Ιθαγένεια, του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και η Παγκόσμια Οργάνωση Προσχολικής Αγωγής, Παράρτημα Θεσσαλονίκης. 

Πηγή: www.altsantiri.gr