Οι περισσότεροι γονείς φοβούνται ότι μια μέρα το παιδί τους μπορεί να προσβληθεί από κάποια πολύ σοβαρή ασθένεια, όπως ο καρκίνος ή η μηνιγγίτιδα. Αυτό που αγνοούν οι περισσότεροι γονείς είναι ότι, μετά την πρώιμη νηπιακή ηλικία, η μεγαλύτερη απειλή για τα παιδιά τους είναι τα ατυχήματα και οι τραυματισμοί.

Ποιοι είναι οι συνηθέστεροι τραυματισμοί στα παιδιά;

Στο πρώτο έτος της ζωής, ο πνιγμός και η ασφυξία είναι τα συνηθέστερα αίτια θανάτου, ενώ οι πτώσεις είναι το συνηθέστερο αίτιο που οδηγεί στο νοσοκομείο νήπια και μεγαλύτερα παιδιά. Στα μεγαλύτερα παιδιά, τα ατυχήματα με μηχανοκίνητα οχήματα είναι τα κύρια αίτια θανάτου.

Τα μισά θύματα είναι πεζοί, ενώ το 20% είναι οδηγοί μηχανοκίνητων οχημάτων. Τα αγόρια κινδυνεύουν περισσότερο από σχεδόν όλα τα διαφορετικά αίτια. Πολλά από αυτά τα ατυχήματα μπορούν να προληφθούν. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορούμε να προβλέψουμε ότι υπάρχει αυξημένη επικινδυνότητα για τραυματισμούς.

Για παράδειγμα, όταν το παιδί αναπτύσσει μια νέα ικανότητα όπως το σκαρφάλωμα ή η βάδιση, ενδέχεται να προκύψει τραυματισμός, αν εσείς και οι φροντιστές δεν έχετε προετοιμάσει και «θωρακίσει» δεόντως το περιβάλλον. Αν το παιδί σας δεν είναι εξοικειωμένο με το περιβάλλον (π.χ. σε μια επίσκεψη σε ένα σπίτι που έχει πισίνα), οι πιθανότητες τραυματισμού είναι αυξημένες.

Πώς μπορώ να προλάβω τους τραυματισμούς;

Μηχανοκίνητα οχήματα

• Τα βρέφη ηλικίας 9-12 μηνών (βάρους κάτω των 9 κιλών) πρέπει να τοποθετούνται σε ειδικό καρεκλάκι, στραμμένο αντίθετα προς την πορεία του αυτοκινήτου, στο πίσω κάθισμα. Ύστερα από αυτή την ηλικία, τα παιδιά 4-5 ετών (βάρους 9-18 κιλών) μπορούν να κάθονται σε καρεκλάκι στραμμένο προς τα εμπρός. Τα μεγαλύτερα παιδιά ηλικίας 8-9 ετών (βάρους άνω των 18 κιλών) πρέπει να χρησιμοποιούν booster seat (μαξιλαράκια που έχουν αριστερά και δεξιά υποβραχιόνια, τα οποία κρατούν το παιδί λίγο ανασηκωμένο ώστε να μπορεί να δεθεί καλύτερα με τη ζώνη ασφαλείας του αυτοκινήτου) και να κάθονται πάντα στο πίσω κάθισμα.

• Τα παιδιά κάτω των 7 ετών δεν πρέπει να διασχίζουν το δρόμο αν δεν επιβλέπονται από έναν ενήλικο, ενώ τα παιδιά κάτω των 10 ετών δεν πρέπει να διασχίζουν μόνα τους μεγάλους δρόμους. Πρέπει να πείτε στα μεγαλύτερα παιδιά να μην τρέχουν πίσω από παρκαρισμένα αυτοκίνητα και να είναι σε επιφυλακή για τα αυτοκίνητα που τα πλησιάζουν.

• Όσοι μετακινούνται με ποδήλατο, πρέπει να λάβουν ειδική εκπαίδευση για ασφαλή ποδηλασία και να φορούν κράνος. Η χρήση ενός κράνους που προσαρμόζεται καλά στο κεφάλι, μειώνει κατά 85% τον κίνδυνο θανατηφόρου τραυματισμού στο κρανίο. Τα παιδιά δεν πρέπει να ποδηλατούν ενώ έχει σκοτεινιάσει, εκτός και αν έχουν μπροστινά και πίσω φώτα και φορούν αντανακλαστικά ρούχα. Πρέπει να δίνετε το καλό παράδειγμα στο παιδί σας.

Πτώσεις

• Μην αφήνετε ποτέ ένα μικρό παιδί μόνο του, ούτε για ένα δευτερόλεπτο, όταν βρίσκεται σε κάποια υπερυψωμένη επιφάνεια, όπως ένα τραπέζι ή ένα κρεβάτι.

• Μη χρησιμοποιείτε στράτες. Πολλά παιδιά τραυματίζονται σοβαρά πέφτοντας από σκάλες ή πιάνοντας τα χερούλια δοχείων που περιέχουν καυτό υγρό.

• Λίγο προτού το μωρό αρχίσει να μπουσουλάει, τοποθετήστε πόρτες στην αρχή και το τέλος της σκάλας.

• Έχετε υπό στενή επίβλεψη όλα τα παιδιά κάτω των 5 ετών στην παιδική χαρά. Φροντίστε να πηγαίνετε μόνο σε παιδικές χαρές ειδικά σχεδιασμένες για παιδιά προσχολικής ηλικίας, αφού ο εξοπλισμός τους είναι καταλληλότερος γι’ αυτές τις ηλικίες. Η άμμος και οι συνθετικές επιφάνειες είναι μαλακές και, συνεπώς, ενδείκνυνται για τα παιδιά.

• Το παιδί πρέπει να φοράει κράνος και προστατευτικά καλύμματα στα γόνατα, τους αγκώνες και τους καρπούς όταν κάνει σκέιτ. Παρόμοιος εξοπλισμός απαιτείται και για όσα παιδιά κάνουν πατίνι. Τα παιδιά πρέπει να κατεβαίνουν από το πατίνι για να διασχίσουν το δρόμο ή να κατεβούν κατηφορικά δρομάκια.

• Το παιδί πρέπει να φοράει προστατευτικό εξοπλισμό (π.χ. κράνος και μαξιλαράκια) όταν επιδίδεται σε αθλήματα όπως το σκι.

Για πληροφορίες σχετικά με τα εγκαύματα και τα επεισόδια πνιγμού, εισρόφησης και ασφυξίας, ανατρέξτε στις σχετικές ενότητες.

Πώς θα προετοιμαστώ για τα επείγοντα περιστατικά;

Είναι σημαντικό να είστε προετοιμασμένοι για πιθανά ατυχήματα. Πρέπει να έχετε ένα κουτί πρώτων βοηθειών στο σπίτι και στο αυτοκίνητό σας. Επίσης, όποιος καλείται να αναλάβει την ευθύνη της φροντίδας ενός παιδιού, θα πρέπει να παρακολουθήσει τα βασικά μαθήματα πρώτων βοηθειών.

Μην περιμένετε να προκύψει κάποιο επείγον περιστατικό–μάθετε τώρα να δίνετε τις πρώτες βοήθειες! Αυτά τα μαθήματα θα σας επιτρέψουν να αντιμετωπίσετε καταστάσεις άμεσα απειλητικές για τη ζωή, όπως η ασφυξία, η ακατάσχετη αιμορραγία, η άπνοια και η κυκλοφορική ανεπάρκεια. Μάθετε να κάνετε καρδιοαναπνευστική ανάνηψη.

Η ΚΑΑ μπορεί να σώσει τη ζωή ενός παιδιού που έχει σταματήσει να αναπνέει εξαιτίας πνιγμού ή ασφυξίας από στραγγαλισμό ή εισπνοή καπνού. Τα εγκεφαλικά κύτταρα αρχίζουν να πεθαίνουν μέσα σε λίγα λεπτά αν στερηθούν το οξυγόνο. Συνεπώς, αν η ΚΑΑ εφαρμοστεί το συντομότερο δυνατόν από τη στιγμή που η καρδιά του παιδιού σταματήσει να χτυπάει, μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια.