Παχυσαρκία - Β' μέρος



Στο πρώτο μέρος του αφιερώματος μιλήσαμε για το τι προκαλεί παχυσαρκία και τι επιπτώσεις έχει στην υγεία του παιδιού. Σήμερα εξετάζουμε πως προλαμβάνεται η παχυσαρκία και πως καταπολεμάται.

Πώς προλαμβάνεται η παχυσαρκία;

Η παχυσαρκία καταπολεμάται δύσκολα. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οφείλεται σε ανισορροπία μεταξύ θερμιδικής πρόσληψης και ενεργειακής δαπάνης. Η πρόληψη αρχίζει με την υγιεινή διατροφή και τη γυμναστική.

  • Αν είναι εφικτό, θηλάστε το μωρό τους πρώτους 6 μήνες.
  • Όταν το μωρό αρχίσει να καταναλώνει στερεά τροφή, φροντίστε να ακολουθεί υγιεινή διατροφή. Τα μικρά παιδιά πρέπει να ρυθμίζουν μόνα τους τα ωράρια πρόσληψης τροφής. Οι γονείς δεν πρέπει να πιέζουν το παιδί να φάει ούτε να δίνουν πολλή προσοχή στο παιδί που αρνείται να φάει.
  • Οι γονείς πρέπει να δίνουν το καλό παράδειγμα όσον αφορά στις συνήθειες υγιεινής διατροφής. Δεν πρέπει να υπάρχουν παρενοχλήσεις στα γεύματα (τηλεόραση, ηλεκτρονικός υπολογιστής, διάβασμα κ.λπ.).
  • Μην επιτρέπετε στο παιδί να καταναλώνει πολλά ανθρακούχα αναψυκτικά.
  • Επίσης, μειώστε την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων (2-4 μερίδες ημερησίως). Ύστερα από 6 μήνες, το μωρό πρέπει να λαμβάνει ορισμένα θρεπτικά στοιχεία, όπως ο σίδηρος, ο οποίος δεν απορροφάται επαρκώς από το γάλα. Επιπλέον, το γάλα έχει υψηλή περιεκτικότητα λίπους. Γι’ αυτό, τα παιδιά που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες γάλακτος, συχνά αρνούνται να καταναλώσουν λαχανικά, δημητριακά και άλλες θρεπτικές τροφές. Τα παιδιά άνω των 6 μηνών που πίνουν πολύ γάλα και δεν ακολουθούν ισορροπημένη διατροφή, συχνά είναι παχουλά και έχουν σιδηροπενική αναιμία.
  • Τα σνακ πρέπει να είναι υγιεινά και να αποτελούνται κυρίως από φρούτα και λαχανικά.
  • Ενθαρρύνετε το παιδί να ασκείται τακτικά και να πηγαίνει στο σχολείο με τα πόδια ή με το ποδήλατο. Αν ανησυχείτε για την ασφάλειά του, στη γειτονιά υπάρχει συχνά ένας άλλος γονιός ή φροντιστής πρόθυμος να οδηγήσει μια ομάδα παιδιών στο σχολείο.
  • Μειώστε τις ώρες παρακολούθησης τηλεόρασης και καθήλωσης μπροστά στον ηλεκτρονικό υπολογιστή.
  • Μετέχετε σε προγράμματα (σχολικά ή κοινοτικά) που έχουν ως στόχο τη βελτίωση του τρόπου ζωής των παιδιών.

Πώς αντιμετωπίζεται η παχυσαρκία;

Η καταπολέμηση της παχυσαρκίας αποτελεί δύσκολη υπόθεση, τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενηλίκους. Δεν υπάρχει μοντέλο θεραπείας κατάλληλο για όλους. Ο στόχος πρέπει να είναι η διατήρηση του βάρους, και όχι η απώλειά του. Καθώς το παιδί ψηλώνει, το βάρος του παραμένει σταθερό και η τιμή του ΒΜΙ μειώνεται. Η μείωση του βάρους μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για την υγεία, υπονομεύοντας τη σωματική και εγκεφαλική ανάπτυξη.

Η θεραπεία βασίζεται κυρίως στην τροποποίηση της δίαιτας. Καμία δίαιτα δεν έχει αποδειχθεί πιο αποτελεσματική από τις άλλες. Οι διατροφολόγοι συνιστούν μια ισορροπημένη διατροφή με λίγες θερμίδες. Η διατροφή πρέπει να είναι σύμφωνη με τις υποδείξεις του υπουργείου Υγείας κάθε χώρας. Οι τροφές με υψηλή θερμιδική αξία πρέπει να αφαιρούνται σταδιακά από τη δίαιτα. Ορισμένοι διαιτολόγοι χρησιμοποιούν την προσέγγιση του «φαναριού»: οι πράσινες τροφές μπορούν να καταναλώνονται κατά βούληση, οι κίτρινες έχουν μέτρια θρεπτική αξία και πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο, ενώ οι κόκκινες πρέπει να καταναλώνονται με φειδώ, εξαιτίας της υψηλής περιεκτικότητας σε λίπη ή απλούς υδατάνθρακες.

Η άσκηση αποτελεί απαραίτητο στοιχείο της θεραπείας. Δεν υπάρχει κάποια μορφή άσκησης καταλληλότερη από τις άλλες. Συνεπώς, το παιδί πρέπει να επιδίδεται στη δραστηριότητα που προτιμάει. Το παιδί πρέπει να περιλάβει κάποιο είδος άσκησης στο καθημερινό του πρόγραμμα (π.χ. περπάτημα μέχρι το σχολείο), αλλά και κάποια πιο εντατική σωματική δραστηριότητα. Είναι καλό να θεωρεί την άσκηση διασκέδαση – θα πρέπει να ενταχθεί σε μια ομάδα, να παίζει με την οικογένεια και να επιδίδεται σε παιχνίδια που περιλαμβάνουν άσκηση. Όλα αυτά θα εμπλουτίσουν σημαντικά τη ζωή του. Αποθαρρύνετε το παιδί από τον καθιστικό τρόπο ζωής. Και σε αυτή την περίπτωση, το παιδί θα μιμηθεί το παράδειγμά σας. Στηρίξτε το παιδί σας σε αυτή τη διαδικασία. Επίσης, το παιδί πρέπει να έχει ενεργή συμμετοχή στην αλλαγή του τρόπου ζωής του και να αναλαμβάνει τις ευθύνες που συνεπάγεται αυτή η αλλαγή. Υιοθετήστε στρατηγικές συμπεριφορικής αλλαγής για να στηρίξετε τόσο τις διαιτητικές τροποποιήσεις όσο και την αύξηση της σωματικής άσκησης.

Η θεραπευτική αγωγή μπορεί να γίνεται μέσω του σχολείου, μέσω μιας ομάδας, υπό ιατρική παρακολούθηση ή σε μια ειδική κλινική. Η ειδική κλινική είναι η καλύτερη επιλογή, αλλά συχνά δεν είναι διαθέσιμη. Τα σχολικά και ομαδικά προγράμματα είναι ιδανική λύση για πολλές οικογένειες. Το παιδί χρήζει φαρμακοθεραπείας και εγχείρησης σε σπάνιες περιπτώσεις. Αυτή η λύση θα πρέπει να συζητηθεί με έναν ειδικό. Τα παιδιά που είναι παχύσαρκα ή υπέρβαρα εξαιτίας κάποιων προβλημάτων υγείας όπως ο διαβήτης ή η υπέρταση, συνήθως χρειάζονται ιατρική βοήθεια. Ωστόσο, αυτά τα προβλήματα συνήθως βελτιώνονται ή υποχωρούν όταν βελτιώνεται η τιμή του ΒΜΙ. Αν η παχυσαρκία οφείλεται σε κάποια πάθηση, χορηγείται η ανάλογη θεραπευτική αγωγή.